Linia widnokręgu
PS szymekkrusz. Niestety wciąż mamy za mało forumowiczów aby opasać województwo.Przy obecnym stanie moglibyśmy opasać z trudem Warszawę.Patrząc jednak na gwałtowną rejestrację nowych forumowiczów, jest szansa, że za kilka lat będziemy mogli opasać jakieś najmniejsze województwo
![Smile Smile](http://www.forum.geozone.pl/images/smilies/smile.gif)
.
Dzisiaj zajmiemy się obliczeniami związanymi z krzywizną Ziemi (i nie tylko), która ma wpływ na linię widnokręgu.
Linia widnokręgu to linia pozornego styku nieba z ziemią. Gdybyśmy obserwowali tę linię w terenie całkowicie płaskim, to ta linia miałaby kształt okręgu.
Pytanie brzmi jaki byłby promień tego okręgu?
Oczywiście promień ten będzie zależał od wysokości (im wyżej stoimy tym dalej widzimy), od kąta krzywizny danego ciała niebieskiego (Księżyc ma większy kąt krzywizny niż Ziemia) oraz w przypadku Ziemi promień ten zależy również od załamania promieni słonecznych w atmosferze ziemskiej. Załamanie to może być różne w zależności od położenia słońca czy też gęstości atmosfery, dlatego w rzeczywistości linia widnokręgu nie będzie dokładnym okręgiem, jednakże obserwator nie będzie w stanie określić odległości do tego pozornego styku nieba z ziemią więc pozornie będzie widzieć okrąg.
Niżej przedstawiłem wyniki moich obliczeń dotyczących Ziemi i Księżyca wynikające z zastosowania funkcji trygonometrycznych, oraz dane rzeczywiste ze "Szkolnego Słownika Geograficznego"-Jana Flisa, które uwzględniają załamanie światła w atmosferze ziemskiej. Moje obliczenia dotyczące Ziemi różnią się o przybliżony wskaźnik 1,12 od danych rzeczywistych (są nieco niższe). Załamanie światła powoduje ,że widzimy dalej niż by to wynikało z obliczeń teoretycznych.
Ponieważ na Księżycu nie ma atmosfery.Więc moje obliczenia są w miarę dokładne.
Przyjmijmy za Rt- odległość teoretyczna linii widnokręgu dla ziemi (na podstawie moich obliczeń.
Rr- odległość rzeczywista dla ziemi wg Jana Flisa uwzględniająca załamanie promieni słonecznych.
Rk- odległość linii widnokręgu na księżycu
wysokość(m)----------Rt(km)-----------Rr(km)----------Rk(km)
1m---------------------3.46---------------4,0------------1,84
1.5m-------------------4.36-----------------*-------------2.26
1.7m-------------------4.58-----------------*--------------2.41
2.0m-------------------5.0-----------------5.7-------------2.63
10m-------------------11.27--------------12.6-------------5.88
100m-------------------35.69-------------40.0------------18.6
1000m-----------------112.88------------126.5------------58.83
2500m(Rysy)-----------178.5-------------200.0------------93.0
8848m(Everest)--------- 336----------------376--------------*
Jak widzimy z powyższych danych to człowiek który ma oczy przeciętnie na wysokości 1.7m widziałby rzeczywistą linię widnokręgu w odległości (4.58km x 1.12 =5.13km) - 5.13 km. Gdyby dwie dorosłe osoby oddalały się od siebie w terenie płaskim to jeszcze w odległości 10km zobaczyli by nawzajem czubki głów, ale w odległości 11km już by się nie zobaczyli nawet przez największe na świecie lunety.
Ze szczytu Rysy czy Gerlach moglibyśmy jeszcze dostrzec (przy krystalicznie czystym powietrzu i lunecie) Częstochowę lub Kielce. I odwrotnie. Z tych miast moglibyśmy dostrzec czubki najwyższych szczytów tatrzańskich.
A jak wysoko musiałby się wspiąć mieszkaniec Krakowa aby zobaczyć Warszawę ? Odległość Kraków- Warszawa w linii prostej wg mapy wynosi 250km. Aby Krakus mógł zobaczyć Warszawę musiałby wznieść się balonem na wysokość 4200m.
Aby mieszkaniec Kołobrzegu mógł zobaczyć brzeg Bornholmu (odległość 94km), musiałby się wspiąć na wysokość 620 m.
Aby mieszkaniec Łeby mógł zobaczyć wybrzeże Szwecji koło Karlskrone(180km) musiałby się wspiąć na wysokość 2270m.
A jak daleko zobaczylibyśmy z samego wierzchołka pałacu Kultury i Nauki(237m)? -Zobaczylibyśmy linię widnokręgu w odległości 61.5km.Moglibyśmy więc zobaczyć Skierniewice.
A jak daleko zobaczylibyśmy z najwyższego wieżowca świata Burdż Chalif(Burj Khalif) w Dubaju o wysokości 828m? - Zobaczylibyśmy na odległość 115 km.
Stoimy nad idealnie gładką taflą morza i patrzymy na oddalającą się żaglówkę o wysokości z masztem 20m. Po 5km widzielibyśmy jej sylwetkę jeszcze w całej okazałości. Po 10km nie widzielibyśmy już burty. Po 23 km zobaczylibyśmy sam szczyt żagla, po czym po 24 km zniknęłaby zupełnie za linią horyzontu.
Przenieśmy się na Księżyc na ulubione miejsce lądowania łazików i załóg to jest na Mare Imbrium (Morze Deszczów) Jest to największy krater na Księżycu po jego widzialnej stronie. Znajduje się on po lewej górnej stronie tarczy Księżyca i jest widoczny przez lornetki jako ciemna plama.
Jego średnica wynosi 1146 km i powstał w wyniku uderzenia potężnej planetoidy która omal nie rozwaliła go na kawałki.
Gdyby dwóch astronautów chciało dokonać pomiarów topograficzno-geodezyjnych w sposób tradycyjny za pomocą teodolitu,niwelatora i łaty mierniczej mogliby mieć trochę problemu. Gdyby jeden z nich oddalił się na odległość 5km nie zostałby dostrzeżony przez drugiego kosmonautę patrzącego w teodolit.
Jak widzimy z przytoczonych obliczeń, odległość linii widnokręgu na księżycu jest dwukrotnie mniejsza niż na Ziemi.
Może to powodować pewien dyskomfort psychiczny.
Porównując Ziemię z księżycem to tak jak porównywalibyśmy widok z pierwszego piętra z widokiem parteru.
No chyba na tym zakończę moje dywagacje z linią widnokręgu.Miłego czytania i do następnego razu.